Avusturya basınından uyarı: Türkiye ile yeni bir göç anlaşması yapılmalı

Gerald Knaus'un Der Standard'da kaleme aldığı analize göre, Avrupa Komisyonu önümüzdeki beş yılda 'büyük bir sınavla' karşı karşıya kaldı.

Schengen sisteminin korunup korunamayacağı ve Avrupa hukukuna uygun göç standartlarının uygulanıp uygulanamayacağı tartışmaları çözüme kavuşmayı bekliyor. Özellikle göç politikalarının geleceği bu süreçte en çok tartışılan konular arasında yer alıyor.

AVRUPA'DAKİ GÖÇ SORUNUNUN ANA KAYNAĞI

Son on yılda Avrupa Birliği, tarihte eşi benzeri görülmemiş bir mülteci akınıyla karşı karşıya kaldı. Suriye ve Ukrayna krizleri, milyonlarca insanı evlerinden uzaklaştırarak AB'ye sığınmaya zorladı. Her iki krizin arkasında da Vladimir Putin'in politikalarının etkisi olduğu sıkça vurgulanıyor.

2015'teki Rus müdahalesinden sonra, 13 milyon Suriyeli zorla yerinden edildi. Bu insanlar çoğunlukla Türkiye ve Lübnan gibi komşu ülkelere sığındı. Ancak, 1 milyona yakın Suriyeli mülteci Avrupa'ya ulaştı. Almanya, yaklaşık 1 milyon Suriyeli mülteci ile bu yükü en çok omuzlayan ülke oldu. Avusturya ve İsveç gibi ülkeler de ciddi sayılarda Suriyeli mülteci kabul etti.

AB-TÜRKİYE GERİ KABUL ANLAŞMASI

2016 yılında imzalanan AB-Türkiye Geri Kabul Anlaşması, Ege Denizi üzerinden düzensiz göçü azaltmayı hedeflemişti. Bu anlaşma sayesinde Türkiye, Avrupa'ya yasa dışı yollarla geçen mültecileri geri almayı kabul etti.

Anlaşmanın dört temel unsuru; Yunan adalarına geçen düzensiz göçmenlerin Türkiye'ye geri gönderilmesi, Suriye’den gelen on binlerce kişi için Türkiye'den insani kabul programının başlatılması, Türkiye'deki Suriyeli mülteciler için yıllık yaklaşık 1 milyar avroluk mali destek ve Türk vatandaşları için vize serbestisi vaadi.

BAŞARISIZ GÖÇ POLİTİKALARI

Her ne kadar 2016'dan 2020'ye kadar düzensiz yollarla Avrupa'ya ulaşan Suriyeli mültecilerin sayısı düşüş gösterse de, Mart 2020'de bu anlaşma fiilen çöktü. Türkiye, o tarihten itibaren Yunanistan'dan gelen mültecileri geri almadı. AB ülkeleri ise sınır korumalarını artırarak mültecilerin girişini zorlaştırdı. Özellikle Almanya ve Avusturya, mülteci başvurularındaki artıştan en çok etkilenen ülkeler oldu. Frontex gibi AB sınır koruma ajanslarının bütçesi artırılsa da, bu çabalar düzensiz göçü engellemekte yetersiz kaldı.

YENİ BİR ANLAŞMA ZORUNLU MU?

Avrupa'nın göç politikasında en büyük soru ise, ''Türkiye ile 2016'daki gibi yeni bir anlaşma yapılacak mı?'' oldu. Türkiye’nin AB ile yeniden masaya oturması ve her iki tarafın da çıkarına olacak bir uzlaşma sağlanması büyük önem taşıyor.

Almanya, Avusturya ve Yunanistan gibi ülkeler, Türkiye ile yapılacak yeni bir göç anlaşmasının AB için kritik bir adım olacağını düşünüyor. Bunun yanında, Afrika’dan gelen düzensiz göçü durdurmak için de üçüncü ülkelerle yapılacak anlaşmalar gündemde. AB, bu ülkelerle yasal çerçevede güvenli üçüncü ülke anlaşmaları yaparak düzensiz göçü azaltmayı ve insan kayıplarını önlemeyi hedefliyor.

AFRİKA İLE YENİ ANLAŞMALAR

Göçmen sorununun diğer bir boyutu ise Afrika'dan deniz yoluyla gelen düzensiz göç. Avrupa, deniz yolundaki ölümleri azaltmak ve düzensiz göçmen akınını kontrol altına almak için Afrika ülkeleriyle de güvenli üçüncü ülke anlaşmaları yapmayı planlıyor. AB Komisyonu’nun, bu ülkelerle yapılacak anlaşmaların yasal zemini için hazırlık yaptığı belirtiliyor.