Demokrasinin kara lekesi: 27 Nisan e-muhtırası

Tarihi askeri darbelerle dolu Türk demokrasisinin kritik sınavlarından 27 Nisan e-muhtırasının üzerinden 17 yıl geçti.  2007'de Cumhurbaşkanı seçimleri öne sürülerek Genelkurmay Başkanlığının sitesinde yayımlanan  e-muhtıra kara bir leke olarak anılıyor.

Gül'ün adaylığına itiraz

Söz konusu dönemde yapılacak 11.Cumhurbaşkanlığı için Adalet ve Kalkınma Partisinin Abdullah Gül'ü aday yapacağını belli etmesi, bazI çevrelerin tepki odağı oldu. Dönemin Genelkurmay başkanı Orgeneral Yaşar Büyükanıt'ın ''Cumhurbaşkanı, Cumhuriyet'e özde değil sözde bağlı olmalıdır'' sözleri tartışmaların odak noktası oldu. Gül'ün adaylığına en büyük somut tepki ''Cumhuriyet mitingleri''nde gösterildi. Meydanlarda Gül'ün Cumhurbaşkanlığı adaylığına karşı çıkıldı. 

367 krizi

Seçimlerin hemen öncesinde yaşanan bir başka kriz ise ''367 krizi'' oldu. Eski Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Sabih Kanadoğlu, cumhurbaşkanlığı seçimi için Anayasa'da ifade edilen 367 oyun, sadece karar yeter sayısı için toplantı yeter sayısı için de gerekli olduğunu savundu. Buna göre, oylamalara en az 367 kişinin katılması gerektiği, aksi halde sonucun geçersiz olacağı iddia edildi.

İlk turda 357 oy

Bu tartışmaların gölgesinde 27 Nisan 2007'de cumhurbaşkanlığı seçiminin ilk turu yapıldı. İktidar partisi,  Abdullah Gül'ün adaylığından geri adım atmadı. Gül, ilk tur oylamasında 357 oy aldı.

Oylamanın hemen ardından CHP, seçimi Anayasa Mahkemesi'ne taşıdı.  Aynı gün, gece saat 23.30'da Genelkurmay Başkanlığı internet sitesine, Türk demokrasi tarihine "e-muhtıra" olarak geçecek bir basın açıklaması konuldu. Bidiride, "Türkiye Cumhuriyeti devletinin, başta laiklik olmak üzere, temel değerlerinin aşındırılması için bitmez tükenmez gayret gösterildiği, hatta milli bayramlara alternatif kutlamalar yapıldığı" kaydedildi.

Anayasa Mahkemesinin iptal kararı

CHP'nin başvurusu üzerine toplanan Anayasa Mahkemesi, 1 Mayıs'ta verdiği kararla, 367 savunmasını kabul ederek yapılan birinci turdaki oylamayı iptal etti. Toplantılarda, yeter sayısı olan 367'nin bulunamayışı nedeniyle 11. Cumhurbaşkanı seçilemedi.  İptal kararı üzerine, AK Parti'nin teklifi ve tüm partilerin desteğiyle erken seçim kararı alındı. 

MHP ikinci turda oylamalara katıldı

TBMM'de tekrarlanacak Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde bu kez MHP'nin oylamalara katılacağını belirtmesi, yeni bir 367 krizinin önüne geçti. Yeniden AK Parti'nin adayı olan Abdullah Gül, 20 Ağustos'ta yapılan cumhurbaşkanlığı seçiminin birinci turunda 341 oy aldı. Gül, 24 Ağustos'taki ikinci turunda ise 337 oyda kaldı.
Anayasaya göre ilk iki turda üçte iki çoğunluk olan 367 sayısına ulaşılamadığı için, 276 oyun aranacağı üçüncü tura gidildi. Abdullah Gül, 28 Ağustos'ta yapılan üçüncü turda 339 oy alarak Türkiye Cumhuriyeti'nin 11. Cumhurbaşkanı seçildi.

E-Muhtıra'ya 5 yıl sonra soruşturma

Dönemin Genelkurmay Başkanı Orgeneral Yaşar Büyükanıt hakkında e-muhtıradan 5 yıl sonra soruşturma açıldı. 2012'de başlatılan soruşturma, dosyanın tek şüphelisi Büyükanıt'ın 21 Kasım 2019'da hayatını kaybetmesinin ardından kapandı.