Tatlı su hayvanlarının yaklaşık yüzde 24'ü nesli tükenme tehlikesiyle karşı karşıya

Uluslararası bir araştırma ekibi, tatlı su ekosistemlerinde yaşayan 23 bin 500'den fazla türü inceledi. İnceleme sonucunda, balıklar, yengeçler ve yusufçuklar gibi türlerin yaklaşık %24'ünün neslinin tükenme riski altında olduğu belirlendi. Araştırma, Uluslararası Doğa Koruma Birliği’nin (IUCN) kırmızı listesinde yer alan türler üzerinde gerçekleştirildi ve küresel ölçekte ilk olma özelliği taşıyor.

TEHLİKENİN SEBEPLERİ: BARAJLAR, TARIM, İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ

Araştırmacılar, tatlı su hayvanlarının neslini tehdit eden birçok faktör olduğunu tespit etti. Bu faktörler arasında su kirliliği, barajların inşasıyla balıkların göç yollarının engellenmesi, tarım faaliyetleri, iklim değişikliği ve aşırı avlanma öne çıkıyor.

COĞRAFİ ODAK NOKTALARI

Araştırmada tehdit altındaki türlerin yoğun olarak bulunduğu bölgelere de dikkat çekildi. Orta Afrika’daki Victoria Gölü, Güney Amerika'daki Titicaca Gölü ve Hindistan ile Sri Lanka’daki Batı Ghats gibi tatlı su ekosistemleri, en kırılgan bölgeler arasında yer alıyor.

TATLI SU EKOSİSTEMLERİNİN KÜÇÜK ALANINA KARŞIN BÜYÜK ETKİSİ

İngiltere’deki IUCN'de zoolog olan Catherine Sayer, tatlı su ekosistemlerinin gezegen yüzeyinin sadece yüzde 1’ini kaplamasına rağmen, dünya genelindeki hayvan türlerinin yüzde 10’unu barındırdığını belirtti. Sayer, "Bu hayvanların çoğunun tükenme riskiyle karşı karşıya olmasının nedeni, tek bir tehdit değil, birlikte hareket eden birçok tehdittir" dedi.

SULAK ALANLARIN KRİTİK ROLÜ

Araştırmanın yazarlarından Brezilya Ceara Federal Üniversitesi biyoloğu Patricia Charvet, tatlı su ekosistemlerinin çevresel olaylardan yoğun bir şekilde etkilendiğine dikkat çekti. Charvet, "Eğer bir asit veya petrol sızıntısı yaşanırsa, bu hayvanların kaçacak başka bir yeri yok" ifadelerini kullandı.

UZMAN GÖRÜŞLERİ VE KÜRESEL ÖNEMİ

Duke Üniversitesi ekolojisti Stuart Pimm, bu çalışmayı "uzun zamandır beklenen ve son derece önemli bir makale" olarak nitelendirdi. Çalışma, tatlı su türlerine yönelik risklerin daha iyi anlaşılmasını sağlayarak, ekosistemlerin korunması için uluslararası düzeyde farkındalık yaratmayı hedefliyor.

"NATURE" DERGİSİNDE YAYIMLANDI

Araştırma sonuçları "Nature" dergisinde yayımlandı ve bilim insanlarının tatlı su hayvanlarına yönelik küresel riskleri analiz ettiği ilk çalışma olma özelliğini taşıyor. Bu bulgular, tatlı su ekosistemlerini korumak adına acil önlemler alınması gerektiğini bir kez daha gözler önüne seriyor.