Avrupa’nın büyük zaafı: Kritik ilaçlara olan bağımlılık hızla artıyor

Avrupa'nın ilaç güvenliğinin büyük bir tehdit altında olduğu bildirildi. Bugün dünyadaki antibiyotik üretiminin yüzde 80-90'ı Asya'da, özellikle de Çin’de gerçekleşiyor. Olası bir küresel kriz veya tedarik zinciri kesintisi, Avrupa sağlık sistemlerini ciddi şekilde felç edebilir.

Bu ilaçların eksikliği, basit enfeksiyonları bile ölümcül hale getirebilirken, rutin ameliyatları yüksek riskli prosedürlere dönüştürebilir. Uzmanlar, ilaç tedarikinde dışa bağımlılığın yabancı aktörler tarafından bir koz olarak kullanılabileceği konusunda uyarıyor.

AB'NİN ÜRETİM KAPASİTESİ ZAYIFLADI

Bir zamanlar ilaç üretiminde lider konumda olan Avrupa, bugün ilaç tedarikinin yüzde 60-80'ini Asya’dan karşılıyor. Ucuz jenerik ilaçların fiyat baskısı, yüksek işçilik maliyetleri ve çevresel düzenlemeler, Avrupa'daki üretimi geriletti.

COVID-19 salgını sırasında kritik ilaç eksikliği yaşayan Avrupa, hâlâ kırılgan tedarik zincirleriyle mücadele ediyor. Özellikle uzun ve karmaşık lojistik süreçler, ilaç kıtlığını derinleştiriyor.

KRİTİK İLAÇLAR YASASI NEDEN ÖNEMLİ?

AB ülkeleri, ilaç tedarikindeki kırılganlıkları azaltmak için Mayıs 2023’te "Kritik İlaçlar Yasası" çağrısında bulundu. Bu yasa, Avrupa üretimini desteklemeyi, tedarik zincirlerini çeşitlendirmeyi ve ilaç kıtlıklarını önlemeyi amaçlıyor.

Avrupa liderleri, bu yasanın sadece sağlık değil, kıtanın genel güvenliği açısından da büyük önem taşıdığını belirtiyor. Antibiyotikler, anestezikler ve trombolitikler gibi ilaçların yalnızca sivil sağlık hizmetleri için değil, askeri ve acil durum senaryoları için de kritik olduğu vurgulanıyor.

ABD MODELİNE BENZER BİR ADIM ATILMALI

Yetkililer, AB’nin ilaç güvenliği konusunda ABD’nin "Savunma Üretim Yasası"na (DPA) benzer bir sistem oluşturması gerektiğini belirtiyor. DPA, kritik ilaç tedarik zincirlerinin ulusal güvenlik meselesi olarak ele alınmasını sağlıyor ve hükümete, tedarikçilerin devlet siparişlerine öncelik vermesini zorunlu kılan yetkiler sunuyor.