Uzmanlardan 'kill switch' açıklaması: ABD, Avrupa silahlarını uzaktan kapatabilir mi?

ABD Başkanı Donald Trump’ın Ukrayna’ya askeri desteği çekmesinin ardından, Almanya'nın yeni tedarik ettiği F-35 savaş uçaklarının Amerikalılar tarafından devre dışı bırakılabileceği iddiaları gündeme geldi.

Almanya, 2022’de Lockheed Martin ile 35 adet F-35A Lightning II için milyarlarca euroluk bir anlaşma imzalamıştı. Bundeswehr ise geçtiğimiz yıl sekiz adet F-35 daha satın aldı. Alman silah şirketi Hendsolt’un iletişim müdürü Joachim Schranzhofer, Bild gazetesine verdiği demeçte, F-35’lerde bir 'kill switch' bulunduğuna dair söylentilerin gerçek olabileceğini belirterek, ABD’nin yazılım erişimini keserek uçakları devre dışı bırakabileceğini ima etti.

Bu endişeleri, Münih Güvenlik Konferansı’nın eski başkanı Wolfgang Ischinger ve CDU üyesi Ingo Gädechens de dile getirdi. Ancak Alman Savunma Bakanlığı, bu iddiaların F-35 alımını etkilemeyeceğini açıkladı.

NATO’NUN GÖZDESİ: F-35 SAVAŞ UÇAĞI

ABD Hava Kuvvetleri’ne göre, F-35A Lightning II modeli, gizlilik, sensör füzyonu ve gelişmiş durumsal farkındalıksunan çok amaçlı bir savaş uçağı. Lockheed Martin, F-35’in NATO’nun standart savaş uçağı haline geldiğini vurguluyor. Belçika, Danimarka, Finlandiya, Yunanistan, İtalya, Hollanda, Norveç, Polonya, Çek Cumhuriyeti ve İsviçre F-35’leri filosuna katarken, Romanya da geçtiğimiz aralık ayında aynı uçak için anlaşma imzaladı.

Lockheed Martin, 10 yıl içinde 10 Avrupa ülkesinde 550’den fazla F-35’in aktif olacağını öngörüyor. Şirket ayrıca, F-35’lerin veri iletişimi için ABD tarafından korunan Link-16 ve GPS sistemlerine bağımlı olduğunu kabul ediyor.

ABD, F-35’LERİ UZAKTAN KAPATABİLİR Mİ?

Avrupa Güvenlik ve Savunma Dergisi Genel Yayın Yönetmeni Mark Cazalet, bir 'kill switch' olduğuna dair somut bir kanıt bulunmadığını belirtiyor. Ancak ABD’nin yazılım kısıtlamaları getirebileceği ihtimalini dışlamıyor. Cazalet’e göre, ABD, F-35’leri devre dışı bırakmak için bir 'kill switch' kullanmak zorunda değil. Bunun yerine, mühimmat ve yedek parça tedariğini keserek uçakları etkisiz hale getirebilir. Ayrıca yazılım kontrolünü değiştirmek son derece zor olsa da imkansız değil.

"ABD, başka ülkeler tarafından işletilen F-35’lerin kullanılmasını engelleyebilir mi?" sorusuna Cazalet, "Burada cevap evet gibi görünüyor." yanıtını veriyor.

Örneğin, İsviçre’nin 35 mm mühimmat ihracatını durdurması, Ukrayna’nın Gepard uçaksavar sistemlerini geciktirdi. Almanya da Eurofighter Typhoon savaş uçaklarının Türkiye’ye satışı konusunda başlangıçta çekimser kalmıştı.

LOCKHEED MARTIN: F-35’LER BAĞIMSIZ ÇALIŞABİLİR

ABD Savunma Bakanlığı ve Lockheed Martin, F-35’lerin yazılım ve donanım güncellemelerinin ABD kontrolünde olduğunu doğruluyor. Ancak Lockheed Martin, bu güncellemelerin tüm F-35 kullanıcıları için devam edeceğinibelirtiyor. İsviçre basınında yer alan iddialara yanıt veren şirket, "İsviçre F-35’lerini bağımsız olarak kullanabilir" başlıklı bir açıklama yayınladı.