Üniversite öğrencilerinin enflasyonu artışta: Eğitim giderleri katlandı

Enflasyon son aylarda gerilese de eğitim alanındaki maliyetler hız kesmeden yükselmeye devam ediyor. TÜİK verilerine göre, genel enflasyon yüzde 39,05 olarak açıklanırken, eğitim enflasyonu yüzde 95’e ulaşarak dikkat çekti.

Artan eğitim maliyetleri, üniversite öğrencileri ve aileleri için büyük bir ekonomik yük haline geldi. Özellikle büyük şehirlerde okuyan öğrenciler, kira, ulaşım ve gıda harcamalarındaki keskin artış nedeniyle geçinmekte zorlanıyor.

Son 10 yılda eğitim harcamalarındaki artış yüzde 1.052’ye ulaştı. Öğrenciler için en temel giderlerden biri olan kitap fiyatları, TÜFE harcama gruplarına göre yüzde 763 oranında artarken, kırtasiye malzemelerindeki fiyat artışı ise yüzde 1.253’ü buldu. Eğitim maliyetlerindeki artış, devlet ve vakıf üniversitelerinde okuyan öğrenciler için ortak bir sorun haline geldi.

BARINMA VE GIDA EN BÜYÜK SORUN

Üniversite öğrencilerinin en büyük harcama kalemlerinden biri de barınma. Son 10 yılda kiralar yüzde 1.256 oranında artarken, öğrenci yurtlarındaki fiyat artışı yüzde 355 olarak kaydedildi. Özellikle İstanbul, Ankara ve İzmir gibi büyük şehirlerde kira fiyatları fahiş seviyelere ulaştı.

Sahibinden.com verilerine göre, İstanbul'un öğrenci yoğunluklu ilçelerinden Beşiktaş’ta son 4 yılda kira artışı yüzde 984,52'yi bulurken, 2+1 dairelerde bu oran yüzde 1.076'ya kadar çıktı. Devlet yurtlarının kapasitesinin yetersiz kalması, öğrencileri özel yurtlara veya yüksek kira bedelleriyle ev tutmaya mecbur bırakıyor.

Gıda fiyatları da öğrenciler için önemli bir sorun. 2015’ten bu yana üniversite yemekhanesi fiyatları yüzde 1.316 artarken, dışarıda yemek yemek isteyen öğrenciler için maliyetler daha da katlandı. Lokanta, pastane ve kafelerde yemek fiyatları yüzde 1.763 oranında zamlanırken, içecek fiyatları yüzde 1.234 oranında yükseldi.

ULAŞIM VE TEKNOLOJİ GİDERLERİ DE TIRMANIYOR

Öğrenciler için ulaşım giderleri de önemli bir maliyet kalemi olmaya devam ediyor. Son 10 yılda üniversite öğrencilerinin şehirlerarası ulaşım masrafları demiryolunda yüzde 1.260, karayolunda yüzde 1.150 ve havayolunda yüzde 954 oranında arttı. Şehir içinde toplu taşımayı kullanan öğrencilerin ulaşım harcamaları ise yüzde 1.136 oranında zamlandı.

Teknoloji de öğrencilerin vazgeçilmez ihtiyaçları arasında yer alıyor. Bilgisayar ve ekipman fiyatları son 10 yılda yüzde 238 artarken, telefon ve internet ücretleri yüzde 365 oranında zamlandı. Online dersler, araştırma ve akademik çalışmalar için gerekli olan bu araçların fiyatlarındaki yükseliş, öğrencilere ek bir ekonomik yük getiriyor.

İSTANBUL’DA ÖĞRENCİ YAŞAM MALİYETİ HIZLA ARTIYOR

İstanbul Planlama Ajansı’nın (İPA) “İstanbul’da Öğrenci Yaşam Maliyeti Araştırması 2024/2025” raporuna göre, özel yurtta kalan bir öğrencinin aylık harcaması 2023-2024 eğitim-öğretim döneminde 14 bin 583 TL iken, 2024-2025 döneminde bu rakam 22 bin 920 TL’ye çıktı. Öğrenci evinde kalanların aylık giderleri ise 12 bin 535 TL’den 18 bin 750 TL’ye yükseldi.

KYK BURS VE KREDİLERİ YETERSİZ KALIYOR

Öğrencilerin eğitim hayatını sürdürebilmesi için verilen KYK burs ve kredileri artan maliyetler karşısında yetersiz kalıyor. KYK burs ve kredi miktarı 2025 yılında 3 bin TL’ye çıkarılsa da, son 10 yılda asgari ücrete oranla yüzde 61 geriledi. Öğrenciler, geçim sıkıntısı çekerken burs ve kredilerin yetersizliğinden şikayet ediyor.