Santorini depremi Osmanlı arşivinden çıktı! Korkulan olursa tehlike büyük

Yunanistan Santorini’de 26 Ocak’tan bu yana süren sismik hareketlilik, bilim insanlarının dikkatle izlediği bir süreç haline geldi. “Deprem fırtınası” olarak tanımlanan bu dönemde, bölgede 18 bin 400’den fazla sismik olay kaydedildi. Bunlardan 1300’ü, büyüklükleri 3 ile 5,3 arasında değişen depremlerdi.

OSMANLI DÖNEMİNE AİT KİTAPTA SANTORİNİ

Santorini Adası’ndaki depremler ve volkanik hareketlilik, bir yüzyıl öncesine dayanan eski kayıtlara ışık tutuyor. İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Jeoloji Mühendisliği Bölümü’nden Mostafavi Maresht, Osmanlı dönemine ait ilk jeoloji kitabı olarak bilinen "İlm-i Tabakatü’l Arz" adlı eserde, Santorini’deki depremlerle benzer olayların yüz yıl önce de kaydedildiğini keşfetti.

KİTAPTA AYRINTILI ANLATILIYOR

Maresht, Santorini ve Kolumbo denizaltı volkanını kapsayan, yaklaşık 30 kilometre uzunluğunda ve 20 kilometre genişliğinde bir bölgede yoğun sismik faaliyetlerin gözlemlendiğini belirtti. Maresht'in araştırmalarına göre, "İlm-i Tabakatü’l Arz" adlı Osmanlı jeoloji kitabında Santorini’nin denizaltı volkanları olduğu belirtiliyor. Kitabın 83. sayfasında, bölgedeki volkanik hareketlerin nasıl meydana geldiği ayrıntılı bir şekilde açıklanıyor.

"YENİ ADALAR OLUŞUR"

Kitabın 83. sayfasında "Santorini Adaları, denizaltı volkanlarıdır. Bu yanardağ aynı zamanda bir denizaltı yanardağıdır. Denizaltında patlama yaşanır. Erimiş lavlar ilk olarak deniz altında oluşur, lavlar deniz yüzeyine çıktığında kristalleşerek sertleşir ve yeni adalar meydana getirir." deniliyor.

EN BÜYÜK VOLKAN

Kitabın 80. sayfasında, Akdeniz bölgesindeki en büyük volkanların Vezüv, Etna, Stromboli ve Santorini olduğu vurgulanıyor. Ayrıca, 1886 yılında Etna'da meydana gelen büyük patlamanın, lavların kilometrelerce uzaklığa yayılmasına neden olduğu belirtiliyor.

BUGÜNLE BENZERLİKLER GÖSTERİYOR

Maresht, bu eski kayıtlardaki olayların, günümüzde Santorini’de gözlemlenen hareketlilikle benzerlik taşıdığını ifade ederek, jeolojik döngülerin zamanla yeniden ortaya çıkabileceğine dikkat çekiyor.

2011 yılında Santorini’de benzer sismik faaliyetler gözlemlenmiş, fakat süreç bir süre sonra sakinleşmişti. Ancak şu anki sismik dalgalanmalar, gelecekte bölgedeki volkanik etkinin artabileceğine dair güçlü bir sinyal olarak değerlendiriliyor.