Dijital pazarlar mercek altında! Algoritmalara ve teknoloji devlerine sıkı denetim

Önümüzdeki günlerde Meclis’e sunulması beklenen yasa teklifi, büyük teknoloji şirketlerinin kendi hizmetlerini rakiplerine karşı avantajlı konuma getirmesini engellemeyi amaçlıyor. Özellikle arama motorları, uygulama mağazaları ve dijital pazar yerlerinde yapılan yönlendirmelerin denetlenmesi ve rekabeti bozacak uygulamaların önlenmesi hedefleniyor.

Düzenleme kapsamında teknoloji şirketleri, algoritmalarının nasıl çalıştığını açıklamak ve yetkili kurumların denetimine açmak zorunda olacak. Bu sayede, kullanıcıların gördüğü içeriklerin tarafsız bir şekilde sunulması sağlanacak.

KULLANICI VERİLERİNE AÇIK RIZA ŞARTI GETİRİLİYOR

Yeni yasa, kullanıcı verilerinin işlenmesi konusunda da önemli değişiklikler içeriyor. Teknoloji şirketleri, kullanıcıların verilerini yalnızca açık rıza ile işleyebilecek ve bu verileri yalnızca belirli ticari amaçlarla kullanabilecek.

Özellikle Apple gibi kapalı ekosistemlerde kullanıcıların üçüncü taraf uygulamaları platform dışından yükleyebilmesine izin verilecek. Böylece tüketiciler, yalnızca belirli mağazalarla sınırlı kalmadan, istedikleri kaynaklardan uygulama edinebilme hakkına sahip olacaklar.

TEKNOLOJİ DEVLERİNE YENİ YÜKÜMLÜLÜKLER

Dijital platformlara getirilecek yeni yükümlülükler şu şekilde sıralanıyor:

Kullanıcılar, platform içinde yer alan hizmetlerden bağımsız olarak üçüncü taraf uygulamalara kolayca erişebilmelidir.
Platformlar, hizmetlerini kullanmak için başka bir hizmete kayıt olma zorunluluğu getirmemelidir.
Ticari kullanıcılar, platformların sunduğu hizmetlerin kapsamı, performansı ve ücretlendirme koşulları hakkında tam şeffaflık içinde bilgilendirilmelidir.
Reklam verenlere, reklam fiyatlandırmaları ve ödeme koşulları hakkında tam ve ücretsiz bilgi sunulmalıdır.
Ticari işletmeler, platformlar üzerinden ürettikleri verilere anlık ve ücretsiz erişim sağlayabilmelidir.

KURALLARA UYMAYAN ŞİRKETLERE YÜKSEK CEZALAR

Rekabet Kurulu tarafından belirlenen kurallara uymayan teknoloji şirketleri için ağır para cezaları gündemde. Yasaya aykırı hareket eden firmalar, yıllık cirolarının yüzde 10’una kadar para cezası ile karşı karşıya kalacak. Eğer bir şirket, son beş yıl içinde en az iki kez aynı kuralları ihlal ederse, ceza oranı yüzde 20’ye çıkacak.

Bunun yanı sıra, platformların sunduğu hizmetlerde rekabeti engelleyen unsurlar tespit edilirse, yetkililer şirketlere ek yaptırımlar uygulayabilecek.

Yetkililer, yeni düzenlemenin Avrupa Birliği’nin Dijital Pazarlar Yasası ile uyumlu olduğunu ve Türkiye’nin dijital ekonomisini daha adil ve şeffaf hale getirmeyi amaçladığını belirtiyor.