Bebek ölümlerine karşı harekete geçildi: Yenidoğan yoğun bakımlarda denetim süreci başlıyor

Bebek ölümlerini araştırmak ve özel sağlık kuruluşlarındaki yenidoğan yoğun bakım hizmetlerini denetlemek amacıyla kurulan Bebek Ölümlerini ve Özel Sağlık Kuruluşlarını Araştırma Komisyonu, önemli bir toplantı gerçekleştirdi. Toplantıya Sağlık Bakanlığı bünyesindeki Yenidoğan Yoğun Bakım Denetim ve Değerlendirme Bilimsel Komisyonu üyeleri ve Klinik Yoğun Bakım Derneği Başkanı Prof. Dr. Sema Turan da katıldı.

"YOĞUN BAKIM ÜNİTELERİ TİTİZLİKLE DEĞERLENDİRİLECEK"

Komisyon Başkanı, AK Parti Adıyaman Milletvekili İshak Şan, yenidoğan yoğun bakım ünitelerinin sağlık sisteminin en kritik alanlarından biri olduğunu vurgulayarak, denetim ve değerlendirme süreçlerinin büyük önem taşıdığını ifade etti.

Şan, özellikle yenidoğan yoğun bakım ünitelerindeki sağlık hizmetlerinin en yüksek standartlarda sunulması gerektiğini belirterek, bu alandaki eksikliklerin tespit edilerek çözüm önerileri sunulacağını açıkladı.

DENETİM SÜRECİ NASIL İŞLEYECEK?

Yenidoğan Yoğun Bakım Denetim ve Değerlendirme Bilimsel Komisyonu üyesi Prof. Dr. Baş, sunumunda, komisyonun hastaneleri yakından inceleyeceğini belirtti. Denetimlerde şu kriterler esas alınacak:

Hasta yatış oranları: Doğum yapılan hastanelerde yenidoğan yoğun bakım yatış oranları takip edilecek. Her 10 bebekten birinin yoğun bakımda yatması anormal bir durum olarak değerlendirilecek.

Ölüm oranları: 1500 gram altı ve 2000 gram üstü bebeklerdeki ölüm oranları karşılaştırılacak. Ölüm oranı yüksek merkezler mercek altına alınacak.

Donanım ve sağlık personeli incelemesi: Hastanelerin yeterli tıbbi ekipmana sahip olup olmadığı, doktor ve hemşire sayısı, eğitim seviyeleri değerlendirilecek.

Sevk edilen ve alınan hasta sayıları: Yoğun bakımlara yapılan sevklerin nedenleri araştırılacak.

SGK faturaları ve hasta kayıtları: Usulsüz yatış olup olmadığı detaylı olarak incelenecek.

ÖZEL HASTANELERDE CİDDİ EKSİKLİKLER TESPİT EDİLDİ!

Prof. Dr. Baş, sahada yapılan denetimlerde özel hastanelerde ciddi eksiklikler tespit edildiğini belirterek, şu çarpıcı açıklamalarda bulundu:

“18 yıldır sahada denetim yapıyoruz. Özel hastanelerde büyük bir kısmında ‘progress notu’ yok. Tanı ve tedavi planı eksik. Hastalar solunum yetmezliği tanısıyla yatırılıyor, ancak taburcu edilirken sepsis ve multi organ yetmezliği teşhisi konuluyor.”

Ayrıca, hemşirelerin kayıtları ile doktor notlarının tutarlılığı kontrol edilecek. Örneğin, hekim ventilatör tedavisi uygulandığını bildirirken hemşire notlarında hastanın yalnızca oksijen aldığı tespit edilirse bu büyük bir usulsüzlük olarak değerlendirilecek.

BEBEK ÖLÜMLERİNİ AZALTMAK İÇİN YOL HARİTASI BELİRLENİYOR

Denetimlerde elde edilecek veriler ışığında neonatal (yenidoğan) ölümlerinin ve hastalıklarının azaltılmasına yönelik bir yol haritası oluşturulacak. Prof. Dr. Baş, bu konuda acil önlemler alınması gerektiğini belirterek şu ifadeleri kullandı:

“Artık ülkemizde bebeklerin yoğun bakım ünitelerinde sağ kalım oranı arttı. Ancak hayatta kalan bebeklerin sağlık sorunları, adeta bir tsunami gibi geliyor. Bu yüzden sadece bebek ölümlerini değil, yaşam kalitesini de artırmayı hedefliyoruz.”

ANNE SÜTÜ KULLANIMI ALARM VERİYOR!

Prof. Dr. Baş, Türkiye’de bebeklerin ilk 6 ay anne sütü ile beslenme oranının sadece yüzde 14 olduğunu belirterek büyük bir tehlikeye dikkat çekti. Baş şu açıklamalarda bulundu:

“Mamaların market raflarına girdiği gün, anne sütü mücadelesini kaybettik. Eskiden bu ürünler sadece eczanelerde satılıyordu. Şimdi ise mamalar, vitaminler gibi ‘takviye gıda’ kategorisinde değerlendirildiği için Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından denetleniyor.”

Baş, anne sütü kullanımını teşvik edecek kampanyaların artırılması gerektiğini vurguladı.

YOĞUN BAKIM YATAKLARI VE PERSONEL YETERSİZLİĞİ

Klinik Yoğun Bakım Derneği Başkanı Prof. Dr. Sema Turan, Türkiye’de 100 bin kişi başına düşen yoğun bakım yatak sayısının 40 olduğunu ve bu rakamın dünyadaki en yüksek oranlardan biri olduğunu ifade etti. Ancak, bu yüksek yatak kapasitesine rağmen nitelikli personel yetersizliği büyük bir sorun olarak öne çıkıyor.

Turan, özellikle özel hastanelerde yoğun bakım yatak sayısının fazla olduğunu ve bunun dengesiz bir sağlık hizmetine yol açtığını belirterek şunları söyledi:

“Kovid-19 pandemisi döneminde özel hastanelerde yoğun bakım yatak kapasitesi %30’a kadar artırılmıştı. Şimdi bu yatakların yeniden değerlendirilmesi gerekiyor. Ayrıca, yoğun bakım eğitimi almış hemşirelerin iş yükü çok fazla ve ekonomik sorunlarla karşı karşıya. Bu mesleği daha cazip hale getirecek adımlar atılmalı.”

DENETİMLER NE ZAMAN BAŞLIYOR?

Prof. Dr. Baş, beş gün içinde bir ilde denetim yapılacağını ve süreçte iki farklı form kullanılacağını açıkladı. Hastaneler ve hasta bakım süreçleri detaylıca değerlendirilecek. İlk üç ay pilot çalışma olarak belirlenen illerde uygulanacak, ardından ülke genelinde yaygınlaştırılacak.