Uçak ters dönmüş, 18 kişi yaralanmıştı... İniş sonrası şirketten yolculara 30 bin dolar teklif geldi

17 Şubat’ta Toronto Pearson Uluslararası Havalimanı’na iniş sırasında alevler içinde kalan ve takla atan Delta’nın 4819 sefer sayılı uçağında, dördü mürettebat olmak üzere toplam 80 kişi bulunuyordu. Kazada herkes sağ kurtulurken, 76 yolcuya tazminat teklif edildi. Bir Delta sözcüsü, teklifin herhangi bir şarta bağlı olmadığını ve yolcuların havayolu şirketine dava açma hakkının devam ettiğini belirtti. Eğer tüm yolcular teklifi kabul ederse, Delta toplamda yaklaşık 2,3 milyon dolar (83.5 milyon TL) ödeme yapacak.

KAZA ANI VE TANIKLARIN ANLATIMLARI

Kazada yaralanan 21 yolcu hastanelere kaldırılırken, bunlardan 20’si taburcu edildi. Görgü tanıkları ve olay yerinden alınan görüntüler, uçağın çok sert bir iniş yaptığını, sağ kanadının koptuğunu ve pist boyunca kayarak ters döndüğünü ortaya koydu.

Virginia Tech Havacılık ve Okyanus Mühendisliği Bölüm Başkanı ve pilot Ella Atkins, “Uçak o kadar sert iniş yapmış ki sağ iniş takımı çökmüş, kuyruk ve sağ kanat savrularak uçağın ters dönmesine neden olmuş,” dedi. Atkins, takla atma sırasında sağ kanat ve kuyruğun koptuğunu, muhtemelen yakıt sızıntısı nedeniyle yangın çıktığını belirtti.

Yolculardan John Nelson, ters dönen uçaktan çıkarken olayı kayda aldı ve uçağın önce yan yattığını, ardından sırt üstü döndüğünü söyledi. Bir diğer yolcu Pete Carlson ise Kanadalı CBC News’e verdiği röportajda inişi, "Aniden her şeyin yan yattığı güçlü bir olay" olarak tanımladı. Carlson, iniş öncesi emniyet kemerini bağladığını ancak uçaktan çıkmak için çözdüğünde, “artık zemin haline gelen tavana çarptığını” anlattı. Kabinde gaz kokusu ve yakıt sızıntısını fark ettiğinde ise bir an önce dışarı çıkmaları gerektiğini anladığını belirterek, "Hepimiz sadece uçağın dışında olmak istiyorduk" dedi.

KAZANIN NEDENİ NE?

Kazanın nedeni henüz netleşmese de, havacılık uzmanları çeşitli faktörleri değerlendiriyor. Müfettişler, iniş takımlarındaki olası sorunlar, pilotun iniş öncesindeki hareketleri ve pistin durumu gibi unsurları inceliyor.

Kanada Ulaşım Güvenliği Kurulu (TSB), ABD Ulusal Ulaşım Güvenliği Kurulu’nun (NTSB) desteğiyle soruşturmayı sürdürüyor.

PİLOT HATASI MI?

Kule ile pilot arasındaki iletişim yaklaşma sırasında normaldi. Kanadalı Bombardier şirketi tarafından üretilen bir Mitsubishi CRJ-900 modeli olan uçak yere indiğinde neyin ters gittiği henüz belli değil.

YouTube’da havacılık olaylarını yorumlayan ticari pilot Juan Browne, ilk verilerin iniş hızı, alçalma oranı ve hava durumunun sınırlar dahilinde olduğunu gösterdiğini belirtti. pilotların iniş öncesi eylemleriyle ilgili endişelerini dile getirerek, “Görünüşe göre uçak hiç flare yapmamış, sadece piste doğru sürmüşler,” dedi. (Flare, uçağın alçalma hızını yavaşlatarak daha yumuşak bir iniş yapmasını sağlar.)

Delta uçağına iniş izni yerel saatle 14:10’da verildi. Ses kayıtlarına göre kontrol kulesi, yaklaşma sırasında pilotları olası bir hava akımı "tümseği" konusunda uyardı.

Safety Operating Systems CEO’su John Cox, “Hava rüzgârlıydı ama uçaklar buna dayanacak şekilde tasarlanmıştır,” dedi. Cox, pilotların da bu tür hava koşullarıyla başa çıkmak için eğitimli olduklarını vurguladı.

HAVA ŞARTLARI NASILDI?

Kanada Meteoroloji Servisi’ne göre kaza sırasında Toronto Pearson Havalimanı’nda kar yağışı vardı ve rüzgar saatte 32 mil (51 km/s) hızla esiyor, zaman zaman 40 mil (65 km/s) hıza ulaşıyordu. Sıcaklık ise -8.6 santigrat dereceydi. Browne, kar yağışının görüş mesafesini azalttığını belirtti.

Embry-Riddle Havacılık Üniversitesi’nden Michael McCormick, müfettişlerin iniş takımlarının düzgün çalışıp çalışmadığını ve uçak personelinin durumunu inceleyeceğini söyledi. “Ekipler iyi dinlenmiş mi? Yeterli personel var mı? Bunlara bakacaklar,” dedi. Ancak, Kanada Ulaşım Güvenliği Kurulu’ndan Ken Webster, kazanın nedenine dair şu an için kesin bir yorum yapmanın erken olduğunu belirtti.

Araştırmacılar, enkaz ve pist incelemesi yaparak, kokpit ses ve uçuş veri kayıt cihazlarını analiz için laboratuvara gönderecek.

HAVACILIK GÜVENLİĞİ GELİŞMELERİ

Delta kazasında kimsenin hayatını kaybetmemesi, modern uçaklardaki güvenlik önlemlerinin başarısını gözler önüne serdi. Güvenliği artıran faktörler arasında patlamaları azaltmak için tasarlanan kanatlar, iyi eğitimli uçuş ekipleri ve 16G kuvvetine dayanıklı koltuklar bulunuyor.

McCormick, "Bu koltuk, korunmanız için en iyi kaynağınız," diyerek, uçuş görevlilerinin iniş öncesi kemer kontrollerinin önemine dikkat çekti.

HAVACILIK HALA GÜVENLİ Mİ?

Son haftalarda Kuzey Amerika’da dört büyük havacılık kazası yaşandı.

29 Ocak’ta Washington DC yakınlarında bir ticari jet ile ordu helikopteri çarpıştı, 67 kişi hayatını kaybetti.
31 Ocak’ta Philadelphia’da bir tıbbi nakliye uçağı düştü, 6 yolcu ve yerdeki 1 kişi öldü.
6 Şubat’ta Alaska’da meydana gelen uçak kazasında 10 kişi yaşamını yitirdi.

Buna rağmen, havayolu güvenlik danışmanı ve eski FAA müfettişi Jeff Guzzetti, hava yolculuğunun hâlâ son derece güvenli olduğunu belirtti. “Ticari havayolu kazalarında yaralanma veya ölme ihtimali, araba kazalarında ölme ihtimalinden çok daha düşük,” dedi.

Guzzetti, FAA'daki personel kesintilerinin havacılık güvenliği açısından risk oluşturabileceğini vurgulayarak, “Önerilen kesinti ve değişiklikler, daha fazla kazaya yol açabilir,” şeklinde uyardı.