TÜİK açıkladı: Kadınlar erkeklerden yüzde 17 daha az kazanıyor

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), "İstatistiklerle Kadın, 2024" raporunu yayımladı. Raporda nüfus dağılımı, eğitim seviyeleri, iş gücüne katılım oranları ve gelir eşitsizliği gibi çeşitli konulara dair çarpıcı veriler yer aldı.

KADIN-ERKEK NÜFUS DAĞILIMI

TÜİK verilerine göre, Türkiye nüfusunun %49,98’ini kadınlar, %50,02’sini ise erkekler oluşturuyor. Kadın nüfusu 42 milyon 811 bin 834, erkek nüfusu ise 42 milyon 853 bin 110 olarak belirlendi.

Yaş gruplarına göre incelendiğinde, kadınların daha uzun yaşaması nedeniyle 60 yaş ve üzerindeki nüfusta kadın oranının arttığı görüldü. 60-74 yaş grubunda kadınların oranı %52 iken, 90 yaş ve üzeri grubunda bu oran %69,1’e yükseldi.

EĞİTİM SEVİYESİ ARTIŞ GÖSTERDİ

Ulusal Eğitim İstatistikleri Veri Tabanı'na göre, 2008-2023 yılları arasında en az bir eğitim düzeyini tamamlayan 25 yaş ve üzeri bireylerin oranı arttı.

• 2008’de bu oran %75,1 iken, 2023’te %92,2’ye yükseldi.
• Cinsiyet bazında incelendiğinde, 2008’de kadınlarda %67,5, erkeklerde %82,8 olan oran; 2023’te kadınlarda %87,8, erkeklerde ise %96,8 oldu.

Ayrıca, 25 yaş ve üzeri bireylerin ortalama eğitim süresi de arttı. 2011’de ortalama 7,3 yıl olan eğitim süresi, 2023’te 9,3 yıla çıktı. Kadınlar için bu süre 6,4 yıldan 8,6 yıla, erkekler için ise 8,3 yıldan 10,1 yıla yükseldi.

KADINLARIN İŞGÜCÜNE KATILIMI ERKEKLERİN YARISINDAN AZ

2023 yılı verilerine göre, 15 yaş ve üzeri nüfusun işgücüne katılma oranı %53,3 olarak belirlendi. Ancak bu oran kadınlarda sadece %35,8 iken, erkeklerde %71,2 olarak kaydedildi.

Kadınların istihdam oranı ise erkeklerin yarısından daha az oldu. 2023 yılında istihdam oranı:

• Erkeklerde %65,7
• Kadınlarda %31,3 olarak gerçekleşti.

KADIN VE ERKEKLER ARASINDA GELİR FARKI DEVAM EDİYOR

Kazanç Yapısı İstatistiklerine göre, kadınların yıllık ortalama brüt ücretleri erkeklerden belirgin şekilde düşük kaldı.

• En büyük fark yükseköğretim mezunlarında görülürken, kadınlar erkeklerden %17,4 daha az kazandı.
• En düşük fark ise ilkokul mezunlarında olup, kadınların geliri erkeklerden %13,2 daha az oldu.

Yıllık ortalama brüt kazanç açısından bakıldığında:

• Lise mezunlarında kadınların erkeklerden %20 daha az kazandığı tespit edildi.
• İlkokul ve altı eğitim seviyesinde fark %14,9 oldu.

KADINLAR YÖNETİM VE TEMSİL ALANINDA DAHA FAZLA YER ALIYOR

Son yıllarda kadınların siyaset, diplomasi ve akademideki temsiliyet oranlarında artış görüldü:

• Kadın büyükelçi oranı 2011’de %11,9 iken, 2024’te %26,9’a çıktı.
• TBMM’deki kadın milletvekili oranı 2007’de %9,1 iken, 2024’te %19,9’a yükseldi.
• Kadın profesör oranı, 2010-2011 öğretim yılında %27,6 iken, 2023-2024 öğretim yılında %34,6 olarak belirlendi.

KADINLARIN ORTALAMA EVLİLİK YAŞI 26'YA YAKLAŞTI

2024 verilerine göre:

• Kadınların ortalama evlenme yaşı 25,8, erkeklerin ise 28,3 oldu.
• Boşanma sonrası çocukların %74,4’ü annelerinin velayetine, %25,6’sı ise babalarının velayetine verildi.