Eyyam-ı bahur İstanbul'u kavuracak: Hissedilen sıcaklıklar 40 dereceyi bulabilir

Yaz mevsiminin başlamasıyla birlikte ülke genelinde etkisini artıran kavurucu sıcaklıklar, temmuz ayında küresel sıcaklık rekoru kırılmasına neden oldu. Bu yüksek sıcaklıkların etkisini daha da artıran "eyyam-ı bahur" döneminin yaklaşması, uzmanlar tarafından sıkça vurgulanıyor.

İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi Meteoroloji Mühendisliği Bölümü'nden Prof. Dr. Hüseyin Toros, tarih boyunca temmuz sonu ile ağustos başının sıcak günler olarak bilindiğini ve bu dönemin "eyyam-ı bahur" olarak adlandırıldığını belirtti.

Bu tarihlerdeki değişimlere dikkat çeken Toros, "Bu sene 21 Temmuz'da küresel bir sıcaklık rekoru kırdık. Rekorlar kırılan bir dönemdeyiz. Haziran ayında Türkiye sıcaklıkları, uzun yıllar ortalamasına göre 3-6 derece daha yüksek geçti. Geçmişte temmuz sonu, ağustos başı yaşadığımız en sıcak günleri, bugünlerde sürekli yaşıyoruz. Bu sene çok uzun sürdü. Afrika'nın kavurucu sıcaklıkları, Afrika üzerinde oluşmuş yüksek basınç alanlarının etkisiyle kuzeye doğru, Türkiye'yi de kapsayacak şekilde hareket etti." dedi.

"HER SON 1O YIL ÖNCEKİ YILLARDAN DAHA SICAK"

"Her son 10 yıl önceki yıllardan daha sıcak" diyen Toros, Afrika sıcaklarının haziran ayından itibaren Türkiye'yi etkisi altına aldığına dikkat çekti ve "Bu sıcaklığın ağustos ayında da devam etmesini bekliyoruz. Her ne kadar zaman zaman soğuk dalgalar gelse de o kadar büyük bir sıcak hava etkisi var ki, bir nevi durmuş vaziyette. Tüm güney Avrupa'yı, Türkiye'yi, Güney Rusya'yı ve Ukrayna'yı etkisi altına almış durumda. Tüm bölge normalin üzerinde sıcaklık yaşıyor." şeklinde konuştu.

Toros, temmuz ayında İstanbul'un günlük ortalama sıcaklığının 24-25 derece olduğunu hatırlatarak, "Temmuz ayında her gün yüksek sıcaklıklar 30 dereceyi aşmış durumda. Bu anlamda, eyyam-ı bahuru yaşıyoruz. Önümüzdeki günlerde sıcak havanın devam edeceğini tahmin ediyoruz. Özetle, bu yıl uzun bir eyyam-ı bahur dönemi yaşıyoruz. Geçmiş verilere bakıldığında eyyam-ı bahur döneminde sıcaklıklar 34-35 dereceleri, hissedilen sıcaklık ise 40 dereceleri buluyor. Bu yıl da 34-35 dereceleri bekliyoruz." dedi.

Sıcaklık artışlarının küresel ısınmayla da bağlantılı olduğunu ifade eden Toros, son yıllarda küresel ölçekte sıcaklık rekorlarının kırıldığını hatırlattı. "Her son 10 yıl, önceki yıllardan daha sıcak hale geldi. 2023 yılı da bunun bir göstergesiydi. Bu sıcaklıklar birçok felaketi beraberinde getiriyor. Orman yangınları ve etkisi… Güney Avrupa'da binlerce insan sıcak hava dalgası nedeniyle ölmeye başladı. Olumsuz etkileniyoruz." diye konuştu.

Toros, bu havalarda dışarı çıkacaklara uyarılarda bulunarak, "Olumsuz yönde etkilenmemek için mümkün mertebe sıcaklığın yüksek olduğu, öğle saatlerinde yorucu işlerden kaçınmak gerekiyor. Köylerimiz, çiftçilerimiz bu şartlara alışık ve vücutlarını koruyorlar. Eğer vücudumuzu güneş ışığından koruyabiliyorsak ve vücudumuz alışkınsa çalışmaya devam edelim ama alışkın değilse yorucu işleri mümkün mertebe güneş ışınlarının yoğun olduğu saatlerin dışına taşıyalım. Gölgelik alanlarda bulunalım ki bunaltıcı havadan etkilenmeyelim. Özellikle dezavantajlı gruplar, yaşlılar ve çocuklar bu havadan daha çok etkileniyor." dedi.

SALI GÜNÜ MARMARA VE KARADENİZ’DE YAĞIŞ BEKLENİYOR

İstanbul Aydın Üniversitesi Öğretim Üyesi ve meteoroloji uzmanı Dr. Güven Özdemir, eyyam-ı bahurun nemli sıcak hava dalgası olduğunu hatırlatarak, bu ismin afet boyutunda bir sıcaklık olarak adlandırılmaması gerektiğini belirtti. Özdemir, sıcaklıkların temmuz sonu itibarıyla 2-3 derece arttığını ifade etti.

Özdemir, Marmara ve Batı Karadeniz'de salı günü yağış beklendiğini belirterek, "Yerel yağışlar görülecek. Kuvvetli poyraz alıyoruz, almaya da devam edeceğiz. Salı günü yağış geçişi olduktan sonra hava sıcaklıkları mevsim normallerinin 3-4 derece üzerinde olacak. Metropollerde hissedilen sıcaklıklar ise daha fazla olacak. Sıcaklıklar 34-35 derecelerde olabilir, nemle birlikte hissedilen sıcaklık 40 dereceyi bulabilir." dedi.

Trafiğin ve gökdelenlerin yoğun olduğu çukur alanlarda hissedilen sıcaklıkların daha yüksek olduğunu belirten Özdemir, "Metropollerde, orman az, sık binalar, şehrin çarpık kentleşmesi ve nüfusun yoğun olması gibi sebepler hissedilen sıcaklığı artırıyor. Ağustosta temmuzdan daha sıcak bir hava yaşanacak. Rüzgarla birlikte 10 gün kadar sıcak havayı yaşayabiliriz." bilgisini paylaştı.

ORMANLARDA ATEŞ YAKILMAMALI

Afrika üzerinden gelen sıcak hava kitlesinin etkisi altında kalınacağını belirten Özdemir, sıcak hava dalgalarının sera etkisi olduğunu ifade ederek, "Orman yangınları çok önemli, ormanlar bizim ciğerlerimiz. Nefes alma yerlerimiz ama ormanlar sıcak havanın etkisiyle tutuşabiliyor. Biraz daha kuvvetli bir şekilde esince maalesef yayılma olayı da yaşanıyor. Halkımızın bu konuda çok duyarlı olması gerekli. Kesinlikle ormanlarda ateş yakılmamasını tavsiye ediyoruz." dedi.

Denizlerin de sıcak olduğunu belirten Özdemir, "Kuzeyden rüzgar esmeye başladığında nem artıyor ve şehri bunaltıyor. Şehirlerimizdeki binalar gelişigüzel yapıldığı için, yüksek binalar ve bitişik nizam bu da sıcaklık ve nemin yoğun bir şekilde artmasını tetikliyor." diye konuştu.

Özellikle yaşlı, kronik hastalar, hamileler ve çocuklar için uyarılarda bulunan Özdemir, "Saat 10.00 ila 17.00 arasında dışarı çıkılmaması gerekiyor. Eğer mutlaka çıkılacaksa açık renk şapka ve giysiler tercih edilmeli. Şemsiyeyle birlikte, gölge yerlerde vakit geçirmeli. Evlerini doğal havalandırmalı. Klima rahatsız edici olabiliyor, çünkü içeriye soğuk hava hapsediyoruz, dışarıda sıcak hava birikiyor. Deniz kıyısına gidilecekse gölgede vakit geçirmeli, aksi halde güneş çarpmaları yaşanabilir." dedi.

Özdemir, yakın zamanda başta İstanbul olmak üzere ülke genelinde serinleme beklenmediğini ancak büyük bir sıcak hava atağının da olmadığını sözlerine ekledi.